Leczenie ARV
w Polsce
Gdzie otrzymasz leczenie antyretrowirusowe?
Jeżeli jesteś osobą zakażoną HIV, podejmij leczenie jak najszybciej, by zachować jakość swojego życia na wysokim poziomie. W Polsce osoby żyjące z HIV są pod opieką specjalistów pracujących w placówkach medycznych tzw. ośrodkach referencyjnych realizujących Program polityki zdrowotnej Ministra Zdrowia. Choć te jednostki działają na terenie szpitali, to pomyślne leczenie zakażenia HIV nie wymaga hospitalizacji. Wizyty odbywają się w trybie ambulatoryjnym. Zgłoszenie się do poradni prowadzącej leczenie antyretrowirusowego (ARV) nie wymaga skierowania. Możesz wybrać dowolną placówkę medyczną na terenie całej Polski. Leki ARV są bezpłatne dla wszystkich osób znajdujących się na terenie Polski, w tym osób uchodźczych.
Jak przygotować się do pierwszej wizyty u lekarza?
Leki ARV pozwolą prowadzić długie i jakościowe życie. Stosowanie leków ARV zapobiega zachorowaniom na infekcje oportunistyczne i niektóre nowotwory, jak i zgonom spowodowanym zakażeniem HIV. Gdy usłyszysz diagnozę, jak najszybciej udaj się do lekarza po terapię lekową.
Co zrobić w pierwszej kolejności?
Gdy otrzymasz wynik dodatni, w pierwszym kroku zarejestruj się w poradni leczącej osoby zakażone HIV – nie potrzebujesz do tego skierowania. Ich aktualną listę można znaleźć na stronie Krajowego Centrum ds. AIDS lub w zakładce powyżej.
Na jednej z pierwszych wizyt lekarz zleci Ci pobranie krwi, żeby:
-
ocenić w jakim stanie znajduje się Twój układ odpornościowy (czyli sprawdzi liczbę limfocytów CD4),
-
określić, jak duża jest wiremia (ile wirusa jest w Twoim organizmie).
-
określić twój ogólny stan zdrowia.
Na tej podstawie lekarz dobierze Ci odpowiednie leki antyretrowirusowe. Obecnie nie ma leków, które są w stanie wyeliminować HIV z organizmu człowieka, ale dostępne preparaty bardzo skutecznie hamują namnażanie wirusa. U osób przyjmujących je regularnie wiremia jest niewykrywalna.
Poinformuj lekarza o swoich wszystkich chorobach i przyjmowanych lekach. Pamiętaj, lekarz jest po to aby Ci pomóc i wesprzeć. Zawsze możesz się do niego zgłosić, jeśli pojawi się jakiś problem związany z terapią.
Czy za wizyty u lekarza i leki trzeba płacić?
Leki ARV pozwolą prowadzić długie i jakościowe życie. Gdy usłyszysz diagnozę, jak najszybciej udaj się do lekarza po terapię lekową.
Leki ARV w Polsce są bezpłatne dla wszystkich osób żyjących z HIV, niezależnie od statusu ubezpieczeniowego - Rządowy Program Polityki Zdrowotnej. Również dla cudzoziemców, w tym osób uchodźczych. Jeśli masz polskie obywatelstwo i ubezpieczenie w Polsce, to również wizyty u lekarza, są dla Ciebie bezpłatne. Leki otrzymasz na miejscu – w poradni lub w aptece szpitalnej. A więc nie musisz chodzić do aptek ogólnodostępnych (i nie musisz obawiać się, że ktoś dowie się o Twoim zakażeniu). Niektóre osoby nie posiadające polskiego obywatelstwa, karty pobytu, ubezpieczenia zdrowotnego zgłaszają trudność w uzyskaniu bezpłatnego dostępu do lekarza, który wypisuje leki ARV. Jeśli nie masz ubezpieczenia – zgłoś się do powiatowego urzędu pracy lub ośrodka pomocy społecznej. Jego pracownicy pomogą Ci się ubezpieczyć, dzięki czemu bez przeszkód zgłosisz się do lekarza.
Jesteś osobą uchodźczą z Ukrainy? Zajrzyj tutaj.
Czy występują działania niepożądane leków na HIV?
Leczenie antyretrowirusowe, tak samo jak każde inne leki, mają niepożądane
działania. Obecnie każdego roku są wprowadzane do użycia nowe, coraz bezpieczniejsze preparaty.
O doborze leków decyduje lekarz – jeśli jednak będziesz źle tolerować leczenie, porozmawiaj z nim o tym.
Pamiętaj nigdy nie odstawiaj leków na własną rękę! Jeżeli to zrobisz lub będziesz przyjmował je nieregularnie, terapia stanie się nieskuteczna. Może również dojść do rozwoju lekooporności – wirus stanie się oporny na dotychczas podawane
leki. Twój lekarz będzie musiał zmienić Ci leki, a że nie ma nieskończenie dużej liczby preparatów, to w pewnym momencie może okazać się, że nie ma już leku, który mógłby Ci pomóc! Przerywanie leczenia nie jest sposobem na złagodzenie np. nudności, wymiotów, bo wrócą po ponownym rozpoczęciu przyjmowania leków. Wczesne objawy niepożądane często zmniejszają się i ustępują wraz z czasem trwania terapii.
Chcesz sprawdzić interakcję między Twoimi lekami ARV a innymi substancjami?
Wejdź na stronę, gdzie to zrobisz samodzielnie. (ENG).
LEKOOPORNOŚĆ
Sytuacja, gdy mikroorganizmy takie jak bakterie, wirusy, pasożyty i grzyby są niewrażliwe na działanie leków, w tym także antybiotyków.
Leki ARV a Chemsex
Zdarza Ci się przyjmować substancje psychoaktywne? Często przed podjęciem kontaktów seksualnych bierzesz poppersa, GHB/GBL lub inną chemię? Uważaj na nią, gdy żyjesz z HIV. Twoje leki ARV mogą zwiększać stężenie niektórych substancji psychoaktywnych w organizmie do niebezpiecznych poziomów.
Największe prawdopodobieństwo wystąpienia interakcji z chemią mają dwie substancje aktywne zawarte w lekach ARV– rytonawir oraz kobicystat.
Zawsze poinformuj lekarza, który prowadzi twoją terapię antyretrowirusową o dodatkowych substancjach, które przyjmujesz lub będziesz planował przyjmować, nawet jeżeli są to narkotyki. Dobrze jest wiedzieć co dzieje się w Twoim organizmie, gdy mieszasz różne substancje. Jeżeli chciałbyś przestać brać narkotyki, ale nie wiesz jak to zrobić, skontaktuj się z terapeutą uzależnień lub grupą wsparcia.
Rytonawir i Kobicystat mogą:
-
Zwiększać siłę działania narkotyków,
-
Wpływać na sposób metabolizowania substancji psychoaktywnych przez wątrobę,
-
Powodować, że chemia dłużej zostaje w organizmie lub występuje w większych stężeniach co może prowadzić do przedawkowania.
Interakcje Rytonawiru i kobicystatu z niektórymi substancjami psychoaktywnymi:
CZY WIESZ, ŻE...
tzw. „Viagra” czyli substancje tj. sildenafil, wardenafil i tadalafil mogą wchodzić w interakcje z lekami ARV. Jeżeli masz problemy z erekcją, nie musisz od razu sięgać po leki. Udaj się najpierw do lekarza pierwszego kontaktu lub urologa, który wykluczy fizjologiczne przyczyny zaburzenia. Jeżeli z Twoim zdrowiem wszystko jest ok, a problem nadal występuje rozważ wizytę u seksuologa lub seksuolożki. Większość zaburzeń erekcji da się rozwiązać skuteczną psychoterapią!
Sterydy a leki ARV
Niektóre leki antyretrowirusowe mogą podnieść poziom anabolików we krwi, co zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia działań niepożądanych. Dodatkowo sterydy obciążają wątrobę, gdy są przyjmowane wraz z większością leków ARV.
Przed rozpoczęciem używania sterydów zawsze skonsultuj się z lekarzem.
Leczenie HIV, gdy jestem
w ciąży.
Jeżeli jesteś w ciąży i dowiedziałaś się o swoim zakażeniu, powinnaś znaleźć się pod opieką specjalisty chorób zakaźnych z doświadczeniem w zakresie terapii antyretrowirusowej. Stwierdzenie zakażenia HIV u ciężarnej wymaga nie tylko wdrożenia leków u kobiety, ale też zabezpieczenia okresu porodu oraz właściwej profilaktyki lekowej noworodka. Bez obaw, możesz urodzić zdrowe, niezakażone HIV dziecko. Największe ryzyko zakażenia występuje w trakcie porodu (ok. 65-75%). Gdy dziecko znajduje się jeszcze w macicy to ryzyko jest niewielkie (5-10%) dzięki ochronnej fizycznej i immunologicznej roli łożyska, jako bariery między krążeniem matki i płodu. Skuteczna terapia lekowa może ochronić Twoje dziecko przed zakażeniem.
W zależności od:
-
stanu zaawansowania Twojego zakażenia,
-
dotychczasowego leczenia antyretrowirusowego lub jego braku
-
zaawansowania ciąży
Lekarz dobierze odpowiednie dla Ciebie leki i zaplanuje poród.
Karmienie piersią niezależnie od poziomu wiremii HIV i statusu leczenia ART matki nie jest zalecane.
Skuteczna terapia antyretrowirusowa w czasie ciąży umożliwia poród siłami natury bez podawania dodatkowych leków ARV.
Leczenie dzieci HIV+
oraz profilaktyka noworodków matek HIV +
Jeżeli jesteś kobietą żyjącą z HIV, Twój noworodek od pierwszych godzin życia powinien otrzymać profilaktykę ARV i być objęty wczesną diagnostyką.
-
Zostaną podane mu leki ARV w ciągu 4-48 godzin po porodzie,
-
zalecane jest karmienie sztuczne;
-
w 1. dobie ż. – szczepienie p/wzw B, przeciwwskazane szczepienie BCG.
Dalszy schemat podawania i rodzajów leków ustalany jest indywidualnie przez lekarza.
U dzieci, tak samo jak u dorosłych zaleca się rozpoczynanie terapii ARV jak najszybciej po postawieniu rozpoznania.